‘STAD 2023’: verder bouwen aan vertrouwen in de overheid
De bijzondere leerstoelen van het CAOP brengen om de paar jaar de ‘Staat van de Ambtelijke Dienst’ (STAD) uit. STAD… Meer
Sociale veiligheid is bepalend voor de kwaliteit van dienstverlening van iedere organisatie en het raakt het functioneren van bestuurder tot medewerker. Het is een cruciaal onderdeel van de interne arbeidsverhoudingen en cultuur. Een sociaal veilige en gezonde werkomgeving is een omgeving waarin werkenden respectvol met elkaar omgaan, zichzelf kunnen zijn, fysiek en mentaal gezond zijn, fouten mogen maken en hun vakmanschap optimaal kunnen inbrengen in hun betekenisvolle werk. En sociale veiligheid betekent ook integer gedrag stimuleren en het goede kunnen doen. Ook als er niemand kijkt. Dát is wat wij bij het CAOP voor elk individu van de organisatie wensen en waar we ons voor inzetten.
Een sociaal veilige werkomgeving is een omgeving waarin professionals respectvol met elkaar omgaan, zichzelf kunnen zijn, fouten mogen maken en hun vakmanschap optimaal kunnen inbrengen in hun werk. Een werkomgeving ook waarin het open gesprek gevoerd wordt, er wederzijds vertrouwen is en waarin conflicten op een goede manier gezamenlijk worden opgelost.
Onveilige situaties moeten op een veilige manier besproken kunnen worden. Wanneer mensen zich onveilig voelen, heeft dat een effect op het team, een afdeling of de gehele organisatie. Een sociaal veilige werkomgeving is verbonden aan allerlei positieve uitkomsten op het werk, zoals meer motivatie en bevlogenheid van individuele medewerkers en bevordering van het leervermogen van individuen, teams en de organisatie als geheel. Sociale veiligheid kan worden geborgd door zowel preventief als repressief instrumenten in te zetten.
Een sociaal veilige werkomgeving vraagt om goed werkgever- en werknemerschap. Werkgever en werknemer zijn zich bewust van hun gezamenlijke verantwoordelijkheid om een bijdrage te (moeten) leveren aan een sociaal veilige werkomgeving. Het vraagt kennis en skills in weerbaarheid van medewerkers en ethisch leiderschap bij leidinggevenden.
Onze visie is dat er alleen sprake kan zijn van een sociaal veilige werkomgeving als de organisatie de infrastructuur zowel preventief en repressief op orde heeft, sleutelactoren verbonden zijn en investeert in (preventief) conflictmanagement.
Invloeden op macro niveau beïnvloeden de (arbeids)verhoudingen in organisaties. Actualiteiten zoals COVID-19, Black Lives Matter en de opkomst van populisme beïnvloeden hoe mensen werken, wat de positie is van bepaalde werknemersgroepen en hoe de omgangsvormen zijn tot elkaar. Ons programmaplan is geen statisch document; het houdt rekening met actualiteiten die van invloed zijn op sociale veiligheid binnen organisaties.
Het bevorderen van sociale veiligheid is niet eendimensionaal. Het is per organisatie afhankelijk waar behoefte aan is. Daarnaast kun je vanuit preventie tot aan repressie sociale veiligheid bevorderen. Dit betreft een gehele keten aan mogelijkheden. Denk aan:
Het CAOP is bij uitstek een verbinder en kan zowel een individu, collectief, afdeling of gehele organisatie adviseren en begeleiden op dit thema.
Wil je meer informatie over onze producten en diensten? Bekijk dan de volgende pagina’s:
Als professional wil je betekenisvol invulling kunnen geven aan je werk. Een fysiek veilige en gezonde werkomgeving klinkt hiervoor als een vanzelfsprekende randvoorwaarde. Toch is dat in de praktijk niet altijd het geval. Mensen worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen, moeten werken met risicovolle apparatuur en overschrijden de wettelijke arbeidstijden.
Naast de wettelijke eisen voor de naleving van Arbowetgeving, is een veilige en gezonde werkomgeving ook cruciaal voor het aantrekken en behouden van talentvolle medewerkers en een uiting van goed werkgeverschap. Ook de werknemer heeft hierin een verantwoordelijkheid door tijdig (vermeende) misstanden te melden.
Door aandacht te besteden aan de fysieke veiligheid van de werkomgeving kunnen werkgevers en werkenden er met elkaar voor zorgen dat zij veilig en gezond hun betekenisvolle werk kunnen blijven uitoefenen.
Er hebben zich de laatste jaren diverse incidenten voorgedaan met het werken met gevaarlijke stoffen, zoals bijvoorbeeld asbest en Chroom-6. Dat vraagt niet alleen om passend optreden, maar ook om het voorkomen van herhaling. Fysieke veiligheid is verweven met sociale veiligheid. Mensen maken een fysiek onveilige werkomgeving pas bespreekbaar als zij zich sociaal veilig voelen om het bespreekbaar te maken of te melden.
Onze focus ligt op het ondersteunen van werknemers en werkgevers bij het creëren van veilige werkomgevingen waarin organisaties en hun werkenden optimaal kunnen functioneren en presteren. Een selectie uit onze dienstverlening:
Het goede kunnen doen, ook als er niemand kijkt. Dát is het uiteindelijke doel dat het CAOP voor elk individu van de organisatie wenst. Wij gunnen mensen een goed geweten en een werkend bestaan zonder onnodige slapeloze nachten als gevolg van onmogelijke dilemma’s. Integriteit in de vezels krijgen, niet in de regels. Het gaat altijd zowel om individueel handelen en gedrag, als om collectief handelen en omgangsvormen. Goede en professionele omgangsvormen zijn het fundament onder een gezond opererende organisatie.
Een belangrijk kenmerk van integriteit is dat het tijd-, plaats- en context gebonden is. Wat tien jaar geleden volstrekt normaal was, is dat nu niet meer. Dat betekent dat veranderingen zoals de omgang met big data, het hybride werken, de vervagende scheidslijnen tussen werk en privé en individualisering van invloed zijn op het begrip integriteit en integriteitsmanagement. Door de veranderende omgeving ontstaan er nieuwe typen integriteitsdilemma’s waar beleidsmatig nog niet altijd een antwoord op is gevonden.
Wij adviseren en ondersteunen organisaties in het omgaan met een veranderende omgeving en helpen om dit te vertalen naar de praktijk. We helpen organisaties, bestuurders, leidinggevenden en medewerkers door het hele land om hun integriteitsinfrastructuur te verbeteren, het integriteitsbewustzijn te verhogen en integriteit en sociale veiligheid te borgen in hun organisatie.
Wij bieden organisaties maatwerkdienstverlening met de nadruk op verschillende facetten:
We ondersteunen ook verschillende integriteitscommissies en meldpunten integriteit.
Waar mensen samenwerken, zijn onderlinge wrijvingen en (potentiële) conflicten. Dat vindt op verschillende niveaus plaats. Van sociale partners tot bestuurders en van ondernemingsraden tot medewerkers onderling. Arbeidsconflicten hebben een grote en negatieve impact op de werksfeer, het gevoel van veiligheid en de arbeidsproductiviteit. Ze resulteren in een toenemend ziekteverzuim. En dat gaat ook ten koste van de mate waarin werkenden hun werk als betekenisvol ervaren. Bovendien vormen arbeidsconflicten een hoge kostenpost, zeker als het uitmondt in een juridische strijd.
Zowel de werkgever als de werknemer heeft een verantwoordelijkheid als het gaat om arbeidsverhoudingen en het omgaan met conflicten. Gezamenlijk werken aan een herstel van de arbeidsrelatie of aan de oplossing van conflicten. En daarmee de gang naar de rechtszaal voorkomen. Ook maatschappelijk is die trend al enige tijd zichtbaar. In de politiek, rechtspraak en wetenschap wordt steeds vaker gekozen voor vormen van buitengerechtelijke oplossingen als mediation.
(Preventief) conflictmanagement maakt organisaties gezonder en productiever. Het is ook een voorwaarde voor betekenisvol werk en levert uiteindelijk ook geld op. Wij ondersteunen op diverse manieren door een constructieve dialoog te begeleiden op verschillende niveaus. Wij verbinden en adviseren, maar faciliteren ook (preventief) conflictmanagement. Verder bieden we verschillende vormen van interventie bij (hoog oplopende) conflicten:
Het eerste artikel van de drieluik ‘Sociale veiligheid bevorderen op de werkvloer’ gaat over sociale veiligheid en de rol van gedrag. Marjolein van Dijk en Sean Stevenson leggen daarin uit wat de definitie is van sociale veiligheid en een sociaal veilige omgeving en wat het verschil is tussen ongewenst gedrag en grensoverschrijdend gedrag. Ze geven ook antwoord op de vraag waarom sociale veiligheid zo belangrijk is en in welke mate een lerende organisatie sociale veiligheid versterkt.
Lees het artikelDe bijzondere leerstoelen van het CAOP brengen om de paar jaar de ‘Staat van de Ambtelijke Dienst’ (STAD) uit. STAD… Meer
Afgelopen week reikte minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Hanke Bruins Slot een eerste exemplaar van het nieuwe Handboek… Meer
Cao-onderhandelingen kunnen stroef verlopen en zitten soms muurvast. De ene staking volgt de andere op en werkgevers- en werknemerspartijen komen… Meer
Ook als je een meldprocedure hebt opgesteld, een protocol en een gedragscode hebt verspreid binnen de organisatie en vertrouwenspersonen hebt… Meer
Het Netwerk Weerbaar Bestuur (NWB) spant zich samen met alle 28 partners gezamenlijk in voor een weerbaar bestuur, waarin politieke… Meer
Is er sprake van ongewenst en grensoverschrijdend gedrag, dan speelt schaamte vaak een belangrijke rol bij het wel of niet… Meer
Uitvoeringsorganisaties staan de laatste jaren extra in de schijnwerpers door affaires zoals die binnen de Belastingdienst, UWV en CBR. Regelmatig… Meer
In de zorg nemen het verzuim en de uitstroom steeds verder toe. Het CAOP en IZZ slaan de handen ineen… Meer
Werkenden bij Defensie, de NS en in Tilburg zijn in het verleden ziek geworden nadat zij zijn blootgesteld aan chroom-6.… Meer
Een werkgever moet voor iedereen die er werkt een sociaal veilige en integere werkomgeving bieden. Om als organisatie zo’n werkomgeving… Meer
Hoe richt je de structuur van een organisatie in om duurzaam aandacht te houden voor sociale veiligheid? Welke rol spelen… Meer
Het OM eist bijna 2 jaar celstraf tegen Haagse oud-wethouder Richard de Mos en wil hem vier jaar lang niet… Meer
Melders zijn kwetsbaar, maar bestaande wetgeving sloot hier onvoldoende bij aan. De Wet Huis voor klokkenluiders is daarom op een… Meer
Uit onderzoek in de periode van 2015 tot en met 2022 bleek dat werkenden bij Defensie, de NS en in… Meer
De laatste jaren was het CAOP betrokken bij verschillende onderzoeken naar mogelijke blootstelling van personeel aan chroom-6. Dit speelde bij… Meer
Het Europees Parlement en de EU-lidstaten hebben een akkoord bereikt over de richtlijn ‘loontransparantie’. De richtlijn moet er onder andere… Meer
Sociale veiligheid stond in 2022 hoog op de agenda van bestuurders en moet ook in de komende jaren prioriteit krijgen… Meer
In het OR/Magazine van december 2022 beantwoorden de experts medezeggenschap van het CAOP de volgende vraag: Wat mag er allemaal… Meer
Zeger van der Wal, hoogleraar aan de Ien Dales leerstoel van het CAOP en de Universiteit Leiden, stelt dat veel… Meer
De afgelopen jaren heeft het CAOP het RIVM ondersteund bij het onderzoek naar mogelijke blootstelling van NS-personeel aan chroom-6. Dit… Meer
Hoe bevorder je sociale veiligheid op het werk? En wat is er voor nodig om sociale veiligheid in de organisatiestructuur… Meer
Mag de OR een uitnodiging voor een nieuwjaarborrel vanuit de directie accepteren? En wat als hierbij ook kaarten voor een… Meer
Door fraude van een notaris bij Pels Rijcken, het advocatenkantoor dat traditioneel de landsadvocaat levert die de Staat bijstaat, ontstond… Meer
Veiligezorg is een methodische aanpak om medewerkers binnen ziekenhuizen en umc’s een veilige werkplek te bieden en wordt gesubsidieerd door… Meer
De overheid is in transitie en de positie en rol van ambtenaren veranderen. Dat heeft ook gevolgen voor loyale tegenspraak… Meer
De Universiteit Maastricht heeft prof. dr. Tim Huijts per 1 september 2022 benoemd tot hoogleraar op de leerstoel Positive Health… Meer
Voor belangrijke financiële, economische en organisatorische besluiten moet een bestuurder advies vragen aan de OR. Maar wat als een manager… Meer
De Dag van de Integriteit had dit jaar als thema: Lead the change - Sociale veiligheid in het DNA. Dat… Meer
Vanuit de politiek wordt aangedrongen op de wettelijke verankering van de vertrouwenspersoon in onze maatschappij. Mariëtte Hamer is aangesteld als… Meer
Van agressie tot intimidatie: in 2022 heeft het Steunpunt Integriteit Politieke Ambtsdragers (SIPA) al meer dan 60 meldingen binnen gekregen.… Meer
Nog even en de nieuwe Wet bescherming klokkenluiders gaat in. CAOP-adviseur Jaap van Dis legt in zijn nieuwe blog uit… Meer
Op 21 juni heeft de Raad voor Cultuur zijn adviesrapport uitgebracht over grensoverschrijdend gedrag in de cultuur- en mediasector. De… Meer
‘Het is eigenlijk bizar dat bijvoorbeeld bij een voetbalwedstrijd iedereen zijn of haar plek kent binnen het team, de regels… Meer
Het Adviescollege Rechtspositie Politieke Ambtsdragers is sinds 28 april 2022 actief en adviseert de regering over de arbeidsvoorwaarden en rechtspositie… Meer
Wat zijn de instroomregels bij een commissie? Wat kan wel en niet? Onze medezeggenschapsexperts van het CAOP geven antwoord op… Meer
Het zal niemand ontgaan zijn dat sociale veiligheid het afgelopen half jaar veelvuldig onderwerp van gesprek is geweest in de… Meer
Hoe ziet de arbeidsmarkt van de toekomst eruit? Het CAOP wil kennisontwikkeling en onderzoek op het gebied van arbeidsmarkt en… Meer
Is het inrichten van een flexpool in een organisatie instemmingsplichtig? Wat is de rol van de OR als er een… Meer
Als het aankomt op een prettig werkklimaat waarin mensen respectvol met elkaar omgaan, zichzelf kunnen zijn en fouten mogen maken,… Meer
De verwetenschappelijking van beleid domineert de politieke besluitvorming in Nederland. Daarmee brokkelt het vertrouwen van grote groepen burgers in de… Meer
ANNA, Alles Navragen, Niets Aannemen. Dat moet de norm zijn als het gaat om grensoverschrijdend gedrag, vindt Jaap van Dis,… Meer
‘Alle betrokken beroepsgroepen in de toeslagenramp deden hun werk. Niemand kon succesvol tegenspraak bieden, terwijl er voortdurend aanwijzingen kwamen dat… Meer
Prinsjesdag 2021 was minder spannend dan de vorige editie. Vorig jaar zaten we nog middenin de coronacrisis, nu is het… Meer
De kwaliteit van het Nederlandse basis- en voortgezet onderwijs is onvoldoende en het huidige onderwijssysteem werkt kansenongelijkheid in de hand.… Meer
Steeds meer publieke organisaties investeren in integriteitsbeleid en sociale veiligheid. Recent werd bekend dat de voorzitter van de Tweede Kamer… Meer
De toeslagenaffaire, gaswinning, aanpak van de coronacrisis, Limburgse integriteitskwesties. Dergelijke gebeurtenissen zetten het vertrouwen tussen overheid en burger onder druk.… Meer
Onderzoeksjournalist Frénk van der Linden interviewde namens het CAOP wethouder Saskia Bruines van de gemeente Den Haag over het vertrouwen… Meer
Door de coronapandemie werk ik zelf al meer dan een jaar thuis en ik ben lang niet de enige. Volgens… Meer
‘Herstel integriteit als fundament van de democratie. En zorg voor een meer systematische en integrale aanpak van integriteitsvraagstukken in het… Meer
De laatste maanden haalt D66 regelmatig het nieuws en dat gaat niet alleen over de verkiezingswinst. In februari 2021 verscheen… Meer
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen zijn er een paar thema’s waarover bijna alle politici het eens lijken te… Meer
Wat zijn toekomstige urgente vraagstukken in de zorgsector? Welke ontwikkelingen zijn relevant voor een nieuw te vormen kabinet? Hoe komen… Meer
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 organiseren we de podcastreeks ‘Op weg naar de verkiezingen’. De… Meer
Waarom gaat er zoveel mis bij uitvoeringsorganisaties van de overheid? Die vraag stond centraal tijdens de parlementaire enquête van afgelopen… Meer
‘Ik denk dat Nederland, met zijn cultuur van samenwerking, bij uitstek een land is dat grote transities in goede banen… Meer
Het beleid in het primair en voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs is gericht op de duurzame inzetbaarheid van al… Meer
Door de coronacrisis zijn de werkomstandigheden in veel beroepen volledig veranderd. Denk aan alle werknemers die nu thuiswerken. Denk aan… Meer
Eind januari kondigde demissionair minister Slob aan de komende jaren extra geld vrij te maken en een speciaal onderwijsprogramma te… Meer
Je zult nu maar bij de overheid werken, dan krijg je het wel voor de kiezen. Door de toeslagenaffaire staan… Meer
In 2015 is de Participatiewet geïntroduceerd om zo meer kwetsbare mensen aan het werk te krijgen en houden. De praktijk… Meer
Op 21 januari 2021 is de tijdelijke Maatwerkregeling duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden (MDIEU) gepubliceerd. In de komende vijf jaar… Meer
De toename van het aantal technologische innovaties leidt tot vragen over het effect van technologie op werkprocessen in organisaties. Worden… Meer
Het aantal coronabesmettingen blijft oplopen en daarom is Nederland weer op slot gegaan. Een klap voor veel ondernemers. Er wordt… Meer
Deze donkere dagen voor de Kerst vallen velen zwaar. Dat is ieder jaar zo, want de meeste mensen hebben het… Meer
De secretaris-generaal van het ministerie van Financiën kreeg in november een tussentijdse rapportage aangeboden over de werkzaamheden van de Raadspersonen… Meer
Hoe organiseer je de basis van de arbeidsmarkt? Hoe houd je als organisatie de regie en groei je mee met… Meer
Het tekort op de arbeidsmarkt in de zorg wordt steeds groter, ook in de eerste lijn. Hoe gaan we deze… Meer
In de cao voor de Nederlandse universiteiten is afgesproken om bij de universiteiten een ombudsfunctie in te richten. Na een… Meer
Op het moment dat de eerste vaccins in aantocht zijn, wordt het ook steeds duidelijker zichtbaar dat de coronacrisis de… Meer
Van 19 tot en met 23 oktober was het de Week van de Mediation, een landelijk initiatief om de toegevoegde… Meer
Technologische innovaties veranderen ons werk en iedere organisatie en werkende krijgt daarmee te maken. De CAOP-denktank Technologie en werk ontwikkelde… Meer
Naar aanloop van de verkiezingen op 17 maart 2021 zijn we gestart met de nieuwe webinarserie Op weg naar de… Meer
Covid-19 stelt leidinggevenden in het publieke domein voor nieuwe dilemma’s en uitdagingen. Hoe ga je om met ethiek en integriteit… Meer
In september zijn weer vele miljarden en plannen toegezegd vanuit Den Haag. Investerend de crisis uit, lijkt het credo van… Meer
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft afgelopen zomer de procedure aangepast voor benoemingen van functies in de topstructuur. Deze procedure is… Meer
Het kabinet werkt in 2021 de vernieuwing van het aanvullend pensioenstelsel verder uit in concrete wetsvoorstellen. Het streven is om… Meer
Defensie wil met verschillende maatregelen in 2021 de sociale veiligheid binnen de organisatie versterken. Zo komt er een (tijdelijk) meld-… Meer
Het kabinet wil in 2021 meer inzetten op de integriteit van bestuurders. Hiervoor zijn verschillende wetsvoorstellen in de maak. Zo… Meer
Er komt geen structurele salarisverhoging voor de zorgsector, zo blijkt uit de Miljoenennota 2021. Zorgprofessionals krijgen in 2021 wel een… Meer
In coronatijd hebben we het gemak ontdekt van nieuwe technologie, maar ook de nadelen. Wat doen we met die ervaring… Meer
Het draagvlak voor landelijke coronamaatregelen neemt af en bij steeds meer maatregelen is het lokaal bestuur aan zet. Meestal is… Meer
Met de inzet van ICT-middelen kun je de werkdruk in het voortgezet onderwijs verminderen, tenminste: onder bepaalde voorwaarden. Zo moet… Meer
De coronacrisis stelt zowel werkgevers als werknemers voor dilemma’s op het gebied van arbeidsrecht, arbeidsvoorwaarden en privacy. Wat zijn hun… Meer
Begin 2020 verscheen het rapport ‘Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht’ van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).… Meer
De coronaperiode vergt nogal wat van je ondernemingsraad. Want als OR heb je een belangrijke rol als het gaat om… Meer
Dinsdag 26 mei was ik spreker bij een online seminar van het CAOP, samen met hoogleraar Marc van der Meer.… Meer
In de zorg is er niet alleen gebrek aan mondkapjes en andere beschermingsmiddelen tegen corona, maar ook aan juridische bescherming.… Meer
CAOP-adviseur Ruud van der Aa en Marjolein ten Hoonte, directeur arbeidsmarkt Randstad Groep Nederland, gingen met elkaar in discussie tijdens… Meer
We leven in een tijd waarin plotseling alles anders is. Werkenden in emotioneel zware beroepen maken lange dagen. Voor alle… Meer
De intelligente lockdown duurt nu vijf weken. Hele volksstammen werken thuis en we geven misschien ook nog en pensant thuisonderwijs… Meer
De werkdruk in het onderwijs is hoog. Verzuim en burn-outs komen in het onderwijs dan ook vaker voor dan gemiddeld.… Meer
Ergens tijdens de coronacrisis kwam ineens het begrip vitale beroepen op tafel. Het ging niet meer over budgetten, of leuke… Meer
De coronacrisis vraagt om een enorme inzet van overheidsmanagers om maatregelen snel en effectief te implementeren. Maar hoe pak je… Meer
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) is zowel voor de vertrouwenspersoon als de ondernemingsraad een belangrijk onderwerp. Een goede samenwerking van de OR… Meer
Ethisch leiderschap is niet alleen de verantwoordelijkheid van leidinggevenden, maar ook van de medewerkers. Het gaat om een sociaal proces,… Meer
Hoe betekenisvol vinden werkenden in de zorg, het onderwijs, openbaar bestuur en veiligheid hun werk? Dat verschilt per sector, zo… Meer
De sociale partners binnen het Sectoroverleg Rijk ondertekenden vrijdag 6 maart 2020 bij het CAOP het reglement van de nieuwe… Meer
Werknemers- en werkgeversorganisaties in de zorg lanceerden in februari 2020 Zorginspirator, een loopbaan- en ontwikkelingsplatform voor professionals die bezig willen… Meer
Door het huidige debat over personeelstekorten, werkdruk en salaris in de publieke sector, zouden we bijna vergeten dat medewerkers in… Meer
Recent zijn er een aantal bestuurlijke crises aan het licht gekomen, bijvoorbeeld rond de Belastingdienst, Justitie en Defensie. Wat ze… Meer
Uit het onderzoek ‘Samen werken aan betekenisvol werk’ van het CAOP blijkt dat ruim 90 procent van de werkenden in… Meer
Elke organisatie is gebaat bij een vertrouwenspersoon. Dit aanspreekpunt draagt bij aan een plezierige, veilige en integere werkomgeving. Het CAOP… Meer
Maar we gaan graag met je in gesprek. Neem contact op en wij koppelen je vrijblijvend aan één van onze experts.
Zie jij wat er speelt binnen jouw organisatie? Het missen van signalen over misstanden, heeft vaak grote gevolgen voor een organisatie. Meld je aan voor de de Dag van de Integriteit van 28 september.