Het Adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers gaat advies uitbrengen aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en desgewenst ook aan de Eerste en Tweede Kamer. Het college zal onderzoeken welke financiële regelingen zijn opgenomen in de arbeidsvoorwaarden van politieke ambtsdragers, zoals ministers, raadsleden, burgemeesters en gedeputeerden. Daarbij is te denken aan pensioenaanspraken, uitkering na aftreden of ontslag, salarissen en onkostenvergoedingen.
Regels verduidelijken en meldproces verbeteren
De integriteit van bestuurders ligt de laatste jaren onder een vergrootglas. Een aantal keer kwamen gevallen van belangenverstrengeling in het nieuws. Het ministerie van BZK wil de regels en bepalingen voor belangenverstrengeling nu verduidelijken en verbeteren. Denk hierbij aan het opheffen en opleggen van geheimhouding. Ook het meldproces bij gemeenten krijgt komend jaar extra aandacht. Het doel is dat iedere medewerker eenvoudig integriteitsdilemma’s bespreekbaar kan maken.
‘Te veel regels kan juist averechts werken’
Hans Groot, adviseur Integriteit en projectmanager Steunpunt Integriteitonderzoek Politieke Ambtsdragers, reageert op de plannen: ‘Over het algemeen is integriteitszorg in preventieve zin effectiever dan repressief optreden na schendingen. Regels verduidelijken is belangrijk, maar alles dicht timmeren met regels is niet mogelijk. Een veelheid aan regels kan er ook juist toe leiden dat er te weinig wordt nagedacht over de specifieke dilemma’s die spelen binnen iedere organisatie. Het opheffen en opleggen van geheimhouding leidt altijd tot discussie, vooral in het lokale domein. Over het algemeen wil de wethouder geheimhouding en het raadslid wil alles kunnen controleren en aan de kiezers uitleggen.’
Integriteitsdilemma’s bespreekbaar maken
‘Integriteitsdilemma’s bespreekbaar maken, is eveneens belangrijk’, zegt Groot. ‘Ook derden – bijvoorbeeld burgers of benadeelde ondernemers – moeten op een zorgvuldige manier misstanden kunnen melden. Daar pleiten we als CAOP al sinds jaar en dag voor. Maak integriteitszorg, zeker bij de overheid, tot een vast onderdeel van de normale bedrijfsvoering. Dan verliest het onderwerp de politieke lading waarvoor de integriteitskaart vaak ten onrechte wordt getrokken.’
