Veel arbeidsomstandigheden staan momenteel onder druk. De inhoud van het werk, het contact met de doelgroep, onze werktijden en de werkrelaties met collega’s en leidinggevenden: het is voor veel werkenden allemaal veranderd. Al deze veranderingen vragen om veel flexibiliteit en organisatiekracht van zowel werknemers als werkgevers.

Waarom is betekenisvol werk juist nu belangrijk?

Door de veranderingen in het werk en op de arbeidsmarkt, is het nog belangrijker geworden om aandacht te hebben voor de betekenis van werk. De vraag rijst dan natuurlijk: wanneer ervaren werkenden hun werk als betekenisvol? Hiervoor zijn drie belangrijke criteria:

1. Spreekt het werk iemands competenties of bekwaamheden aan?
   Mensen ervaren werk als betekenisvol als ze het gevoel hebben dat ze iets doen waar ze goed in zijn en waarbij ze een goed eindresultaat kunnen leveren.

2. In hoeverre kan iemand iets doen voor de ander?
   Mensen ervaren werk als betekenisvol als zij het gevoel hebben dat zij nuttig zijn voor een ander.

3. In hoeverre is er ruimte voor eigen accenten?
   Mensen ervaren werk als betekenisvol als ze het gevoel hebben dat ze een eigen bijdrage kunnen leveren. Ze hebben dus een bepaalde mate van autonomie nodig.

Werken op afstand vraagt om een omschakeling. Daarbij doet het nieuwe werken op een andere manier beroep op onze competenties, zowel technisch, communicatief als sociaal. Dat kan zorgen voor extra werkstress. Ook veel werkenden die niet thuiswerken, hebben te maken met veranderde arbeidsomstandigheden die voor stress en onzekerheid kunnen zorgen. Te midden van al deze veranderingen hebben mensen behoefte aan zingeving in hun werk.

Herwaardering van betekenisvol werk

Sinds de start van de coronacrisis is er veel aandacht voor de zogenoemde vitale beroepen. Beroepen als arts, verpleegkundige en leraar worden gezien als onmisbaar. Daarmee is het werk in deze beroepen dus eigenlijk bestempeld als werk van betekenis. En wat blijkt nu? Het afgelopen jaar is het aantal inschrijvingen voor de lerarenopleiding toegenomen. Ook de werving voor extra zorgpersoneel leidde tot veel aanmeldingen. Deze belangstelling is niet alleen terug te voeren op betere kansen op werk, maar ook op een onderliggende behoefte tot meer zingeving in het werk.

Wat werkenden gelukkig maakt

Als iemand leraar of verpleegkundige wordt, betekent dat overigens niet automatisch dat deze persoon nu zijn of haar werk als betekenisvol ervaart. Zoals gezegd zijn er drie criteria die bepalen in hoeverre mensen hun werk als betekenisvol ervaren. Het gaat er niet alleen om of iemand van betekenis kan zijn voor anderen en of iemand bekwaam is voor dit werk. Het gaat ook om de juiste randvoorwaarden: dat werknemers vertrouwen krijgen, ondersteuning waar nodig, dat ze ruimte hebben om zelf invulling te geven aan hun werk en dat ze gebruik kunnen maken van de juiste voorzieningen.

Natuurlijk, ook de financiële waardering voor het werk speelt mee, maar dat is vaak toch niet het belangrijkste. Uit onderzoek blijkt dat veel werknemers in eerste instantie niet gedreven worden door financiële prikkels, maar vooral tijd en ruimte willen hebben om hun werk goed te kunnen doen. Dáár worden we gelukkig van. En dat merkt de werkgever vervolgens ook. Want wist je dat werknemers die hun werk als betekenisvol ervaren, meer betrokken, meer tevreden, productiever, en minder vaak ziek zijn?

Betekenisvol werk stimuleren: 3 tips

Betekenisvol werk is dus belangrijk voor mensen en brengt positieve gevolgen met zich mee. Hoe kunnen we mensen in staat stellen om betekenisvol te werken? Om een tipje van de sluier op te lichten: de sleutel tot succes is de aansluiting tussen wat iemand betekenisvol vindt en iemands werk en werkomgeving. Drie tips om als organisatie betekenisvol werk te stimuleren:

Tip 1. Werkinhoud

Zorg ervoor dat werknemers vooral werkzaamheden uitvoeren die zij zelf betekenisvol vinden en dat ze niet te veel tijd kwijt zijn aan taken waarvan ze het nut niet inzien. Wat motiveert hen? Waar zijn ze goed in? En hoe sluit hun takenpakket hier op aan?

Tip 2. Sociale omgeving

Zorg ervoor dat mensen kunnen (samen)werken in een omgeving waarin ze zich veilig, gesteund en gewaardeerd voelen. Draag als organisatie ook duidelijk de betekenisvolle waarden uit waarmee mensen zich identificeren en leef deze ook na. Geef hierbij als leidinggevende het goede voorbeeld.

Tip 3. Organisatorische inrichting

Zorg ervoor dat het organisatiemodel aansluit bij wat mensen als betekenisvol ervaren, vooral bij de motivatie om het verschil te maken voor een ander. Het gaat daarbij onder andere om beloning, prestatieprikkels, de manier van aansturing en verantwoording. Geef mensen het vertrouwen en de ruimte om hun betekenisvolle werk te doen.

Ontdek met de quickscan hoe jouw organisatie scoort

Weet jij welke rol betekenisvol werk in jouw organisatie speelt? Via onze quickscan meet je hoe jouw organisatie scoort op aandacht voor betekenisvol werk!