Projectleider Geke Versprille (CAOP) is blij voor de deelnemende scholen dat ze zulke mooie resultaten hebben behaald in het pilotjaar van Groeikracht. ‘De ervaringen van de scholen met Groeikracht zijn positief’, zegt Versprille. ‘De deelnemende scholen geven aan dat de samenwerking tussen leraren is versterkt en er meer focus ontstaat doordat iedereen aan hetzelfde doel werkt’.
Evidence-informed werken aan onderwijs
In het begin van het schooljaar is elke deelnemende school gestart met het selecteren van één of twee thema’s waarmee zij hun onderwijs willen verbeteren. Denk hierbij aan het versterken van een bepaalde basisvaardigheid van leerlingen zoals taal, (begrijpend)lezen, maar ook hoe zorgen we voor meer ontspannen leerlingen, hoe werken we aan de motivatie van leerlingen of hoe verhogen we de leerresultaten met thematisch werken.
Groeikracht werkt met vier kernactiviteiten: doelen en acties uitzetten, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en feedback, en het betrekken van leerlingen. De deelnemende scholen werken voor hun thema aan deze activiteiten. Hierbij worden ze begeleid door een expertcoach.
Concreet betekent werken met doelen en acties dat leraren en schoolleiding tijdens werksessies in teamverband wekelijks hun doelen bepalen en verbeteracties afspreken. Bij gezamenlijk lesontwerp bereiden leraren samen hun lessen voor, wisselen ze ervaringen uit en voeren ze verbeteringen door in hun lessen. Bij lesbezoek en feedback observeren leraren elkaar in de klas en bespreken ze deze observaties na. Het betrekken van leerlingen verwijst naar de feedback die leraren van de leerlingen krijgen over hun lessen. Daarnaast hebben alle schoolcoaches en leidinggevenden tijdens gezamenlijke bijeenkomsten kennis en ervaringen uitgewisseld, inspiratie opgedaan en vaardigheden geoefend.
De expertcoaches stimuleren de teams om evidence-informed te werken. Hierbij verbeteren en ontwikkelen ze het onderwijs op basis van kennis uit onderzoek, gecombineerd met de kennis uit de praktijk. Evidence-informed werken is terug te zien in de werksessies van de schoolteams. Binnen deze sessies vertalen de teams de gekozen onderwijsthema’s in concrete en haalbare leerlingdoelen en activiteiten van leraren.
Schoolcoach heeft centrale rol binnen het team
Het Groeikracht-team op elke school bestaat uit de schoolleiding en schoolcoaches. Schoolcoaches zijn leraren die een centrale rol hebben bij het integreren van de Groeikracht-werkwijze. Zij worden opgeleid door de expertcoaches van Groeikracht, die de school begeleiden bij het creëren van een onderzoeks- en verbetercultuur. Gedurende het schooljaar bezoeken de expertcoaches de scholen voor begeleiding en werksessies met het Groeikracht-team. Hoe vaak de expertcoaches langskomen, hangt af van de behoefte van de school. Tijdens deze sessies leren de schoolteams de Groeikracht-werkwijze, zodat ze hier uiteindelijk zelfstandig mee aan de slag kunnen.
Versprille legt uit: ‘We zien dat schoolcoaches erg moeten wennen aan hun nieuwe rol. Naast hun taak als leraar, vraagt de rol van schoolcoach veel nieuwe vaardigheden van ze. Ze worden in relatief korte tijd opgeleid en krijgen al snel de taak om de Groeikracht werkwijze over te brengen aan het team. Deze leidende rol is niet altijd makkelijk. Gelukkig hebben ze veel aan de begeleiding van de expertcoaches. Naarmate het jaar vordert zie je deze leraren groeien in hun rol.’
Wat levert Groeikracht de scholen op?
Elke school werkt met Groeikracht aan hun eigen onderwijsdoelen. Omdat de verbeterpunten vanuit het team zelf worden aangedragen en de leraren zelf het proces vormgeven, is de betrokkenheid in het team groot. KC de Morgenster in Zwolle werkt samen doelgericht aan het onderwijs op hun school. ‘We merken dat de Groeikrachtaanpak inspireert en verbindt in het werken aan hetzelfde thema en met dezelfde doelen. Daardoor hebben we meer focus en werken we intensiever en doelgerichter aan wat we willen bereiken’.
Deelnemende scholen krijgen de tijd, kennis en vaardigheden om onderzoeksresultaten effectief in hun eigen praktijk toe te passen, wat de onderwijskwaliteit en werkplezier vergroot. Het programma brengt veel teweeg in de scholen, vertelt Versprille. ‘Een van de mooiste uitspraken van een deelnemer is wel dat er ‘eindelijk weer over onderwijs gesproken wordt’, en dat is toch waar het allemaal om draait. Focus op het werken aan het best mogelijke onderwijs voor elke leerling.’
Groeikracht in 2024-2025
In schooljaar 2024-2025 gaan ruim 80 scholen aan de slag met Groeikracht. Zij ontvangen subsidie vanuit het Ontwikkelkracht-programma. ‘61 basisscholen en 24 teams vanuit het voortgezet onderwijs mogen starten en dat geeft aan dat er veel belangstelling is om deel te nemen, vertelt Versprille. ‘Helaas moesten we scholen dus ook teleurstellen omdat we al snel het maximumaantal bereikt hadden.’
Van de 13 scholen uit het huidige pilotjaar gaat een aantal scholen volgend jaar verder met het tweede jaar van Groeikracht. De daaropvolgende jaren gaan de scholen zelf verder met de geleerde lessen en zetten ze de opgestarte cultuurverandering zelf voort.
Over Groeikracht
Groeikracht is een initiatief van leraren, schoolleiders en onderwijs- en innovatie-experts om het onderwijs van onderaf te verbeteren en door te ontwikkelen. Schoolteams werken aan een onderzoeks- en verbetercultuur, waarbij ze zelf bepalen met welke concrete thema’s ze aan de slag willen om het onderwijs op hun eigen school te verbeteren. Het CAOP en Stichting leerKRACHT voeren samen het Groeikracht-programma uit, bijgestaan door onder andere initiatiefnemer Jasper Rijpma. Groeikracht maakt onderdeel uit van het Groeifondsproject Ontwikkelkracht.