Digitalisering in het onderwijs: investeer in sociale ondersteuning

Blog Wilco Brinkman

Nieuwe technologie is bedoeld om het werk en het onderwijs beter te maken, of makkelijker uit te voeren. Niemand wil dat het werk juist ingewikkelder wordt of dat medewerkers meer stress ervaren. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om te investeren in een goede structuur voor technische én sociale ondersteuning.

Technische ondersteuning

Dat er een technische structuur nodig is, ligt voor de hand. Al wil dat niet zeggen dat die structuur ook altijd goed is. Een goede technische structuur betekent dat de internetverbinding vlekkeloos werkt, de apparatuur robuust is en de helpdesk bereikbaar is voor ondersteuning. Toch heb je met een goede structuur nog geen garantie dat nieuwe technologie het gewenste doel bereikt en bijvoorbeeld de werkdruk voor medewerkers vermindert. Persoonlijke en organisatorische factoren spelen ook een grote rol.

Sociale ondersteuning

Een persoonlijke factor voor succes is bijvoorbeeld dat een leraar gelooft in zijn of haar eigen kunnen. Als een leraar weinig affiniteit heeft met technologie, kan hij of zij zich afvragen: kan ik hier wel goed mee omgaan? Stel dat er iets misgaat met de technologie tijdens de les, kan ik dat dan zelf oplossen? Dit leidt tot spanning vooraf, maar ook tijdens het lesgeven.

Daarom is het belangrijk leraren voldoende te trainen om nieuwe technologie te kunnen toepassen. Niet alleen op het moment dat de nieuwe technologie in gebruik wordt genomen, maar ook en vooral daarna. Het gaat er immers niet alleen om dat iemand weet op welke knoppen hij of zij moet klikken. Het is vooral belangrijk dat leraren hun werk en gedrag zo aanpassen dat de nieuwe technologie hen helpt het werk beter of makkelijker uit te voeren. Hoe ze dat kunnen doen, ontdekken ze pas in latere fases, als ze ervaringen gaan uitwisselen met collega’s, als de manier van onderwijs verandert en als ze zelf gaan experimenteren met alternatieve toepassingen. Dit gaat in de meeste gevallen niet vanzelf. Er is tijd, geld en begeleiding nodig om leraren te helpen deze nieuwe inzichten op te doen en toe te passen.

Succes door samen leren, experimenteren en ervaringen delen

Het succes van digitalisering is een zaak van lange adem, waarbij een goede structuur is vereist voor technische en sociale ondersteuning. Vooral dat laatste vraagt een langdurige inspanning en focus. Het zijn de mensen, de leraren, die uiteindelijk bepalen of een technologie succesvol is. Daarom is investeren in een sociale ondersteuningsstructuur zo belangrijk. Een investering in een omgeving waar leraren de mogelijkheid hebben te leren, anders te gaan werken en ervaringen te delen. Als dit niet gebeurt, kan digitalisering zelfs leiden tot stress. Zeker in het onderwijs, waar de werkdruk als hoog is, is dit zeer ongewenst.