Unitonderwijs is leren in een mini-maatschappij

Volgens directeur Leon Plomp leren de kinderen in het unitonderwijs vaardigheden die ze in de maatschappij nodig hebben en waarin je met anderen rekening moet houden: ‘We oefenen hier in een mini-maatschappij’. Leerkracht Corine Visser vertelt over wat zij de voordelen vindt van unitonderwijs voor de ontwikkeling van kinderen en voor zichzelf: ‘Kinderen bewegen zich door de ruimte en juist daarvan leren zij. Zij kunnen hun energie goed kwijt. Het lijkt rommelig, maar erachter zit een structuur.’ Ook vindt zij het prettig om de verantwoordelijkheden te delen met collega’s.

Ruud van der Aa, onderzoekcoördinator CAOP, zegt in het item van EenVandaag, dat kinderen in het unitonderwijs veel individuele aandacht krijgen. Daarnaast kunnen leerkrachten zich specialiseren in waar ze goed in zijn en wat ze graag doen. Het CAOP volgt al langere tijd de ontwikkelingen van het onderwijs ‘anders organiseren’, waarvan unitonderwijs een vorm is. Ook heeft het CAOP lange tijd experimenten op dit vlak begeleid in het primair en voortgezet onderwijs.

Vier vragen aan Ruud van der Aa

Wat zijn de belangrijkste redenen voor scholen om met unitonderwijs te beginnen?
‘Scholen worden vooral gedreven door pedagogische en onderwijskundige overtuigingen. Zij hebben de overtuiging dat unitonderwijs goed is voor de talentontwikkeling van kinderen door het maatwerk. Kinderen werken in groepjes of alleen in hun eigen tempo opdrachten uit. Ben je wat verder met rekenen dan je leeftijdsgenoten? Dan sluit je je aan bij oudere kinderen. Wil je een rustige plek voor jezelf? Dan kan dat ook. De leerkracht blijft eindverantwoordelijk voor het onderwijs en onderwijsassistenten helpen bij het werken in kleine groepen. Dat zorgt ook voor maatwerk.’

‘Ook vinden scholen dat kinderen vaardigheden opdoen die zij later nodig hebben in hun beroep en in de samenleving. Zoals goed kunnen communiceren en samenwerken. In unitonderwijs leren kinderen van verschillende leeftijden in groepjes van elkaar.’

Kunnen kinderen wel zelf hun leerbehoefte aangeven?
‘Veel scholen werken met een mentor voor elke leerling. De mentor heeft individuele gesprekken met kinderen, en zij leren ook zelf wat hun behoeftes zijn.’

Hoe ervaren leraren het unitonderwijs?
Uit het onderzoek van het CAOP blijkt dat de meeste leraren enthousiast zijn. Vooral omdat zij zien dat kinderen hun talenten ontwikkelen. Kinderen worden uitgedaagd. Zij krijgen opdrachten waarbij zij zelf op zoek gaan naar antwoorden. Ze nemen al jong verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces, maar wel in hun eigen tempo en op hun eigen niveau. Leraren zeggen dat kinderen er zelfverzekerd van worden.

Wat betekent dit voor het vak van leraar?
‘Veel leraren vinden het fijn om in een team te werken waarin je samen verantwoordelijk bent voor goed onderwijs. Alleen voor een klas is een leraar een alleskunner en bij unitonderwijs doe je waar je goed in bent, in overleg met je collega’s in het team. De een richt zich op taal en de oudergesprekken en de ander is goed in rekenlessen en ict. Dat vergroot het werkplezier. Leraren kijken ook meer bij elkaar mee en krijgen daardoor automatisch feedback, en dat is ook interessant voor de jonge leraar, die behoefte heeft aan begeleiding. Natuurlijk moet unitonderwijs bij de visie van een school passen; iedere school wil het beste uit kinderen halen en doet dat op een eigen manier.’

Meer informatie

• Bekijk de reportage van EenVandaag terug (start op 20 min. en 11 sec.)
• Bekijk de video van EenVandaag met een interview met leerkracht Corine
• Lees het artikel Anders leren, anders werken (Onderwijs aan het werk, 2018, bladzijde 425)

Wil je meer informatie over unitonderwijs? Of zit je met een ander arbeidsvraagstuk in jouw organisatie?

Neem dan contact op Ruud van der Aa.

T: 06 5142 1602
E: r.vanderaa@caop.nl