Oud is goud

Blog Patrick Banis

Uit de cijfers van het CBS blijkt tot overmaat van ramp ook nog eens dat met name veel werknemers in de zorg, het onderwijs en de overheid met pensioen zijn gegaan. Vaak eerder dan de AOW-leeftijd. En dat in sectoren waar we nu al moeite hebben om geschikte mensen te vinden. Hoe kunnen we zorgen dat de mensen in de publieke sector gezond en wel blijven doorwerken? We hebben iedereen nodig!

Werkplezier en perspectief

Duurzame inzetbaarheid is vaak het toverwoord, maar dat blijkt nog niet zo eenvoudig. Want duurzame inzetbaarheid gaat niet zozeer over eerder stoppen met werken (wat kostbaar is), maar meer over met plezier blijven werken en perspectief houden. En dat vraagt om een heel andere aanpak en cultuur, om het anders organiseren van werk. Voor het plezier en perspectief van oudere werknemers is het belangrijk dat ze ook andere taken kunnen oppakken, waarbij ervaring belangrijk is. Denk bijvoorbeeld aan coachen en begeleiden van jongere collega’s. Die coaching en begeleiding zouden best handig zijn in de ouderenzorg en het basisonderwijs, waar nogal wat beginnende verpleegkundigen en leerkrachten snel afhaken.

Omslag in arbeidsmarktbeleid voor 50-plussers

Als we ervaring als een pre gaan zien en als het lukt oudere werknemers meer perspectief te bieden, moet het toch ook mogelijk zijn om de arbeidsmarktkansen van 50-plussers sterk te verbeteren. Het genoemde artikel uit de NRC laat maar weer eens zien dat veel organisaties bij de selectie voor vacatures de ouderen links laten liggen, of dat nu bewust is of uit gewoonte. Ze zijn op zoek naar de 25-jarige die evenveel bagage heeft als iemand met minstens tien jaar ervaring. Maar geloof me, die bestaat niet. Bovendien daalt het aantal jongeren op de arbeidsmarkt fors de komende jaren. Dus is echt een omslag in arbeidsmarktbeleid nodig: jarenlange ervaring moet meer gaan tellen, ontwikkelen moet duurzaam worden voor iedereen, en het werk moet anders georganiseerd worden.

Alle partijen op de arbeidsmarkt aan zet

Dat is een stevige opgave die actie vraagt van alle partijen op de arbeidsmarkt. Van sociale partners om ander beleid te gaan faciliteren via cao’s en sociale fondsen. Van de overheid om ontwikkeltijd en -ruimte beschikbaar te stellen voor (met name) middelbaar en lager opgeleide mensen. Van publieke instellingen, overheden en private bedrijven in de regio om meer te gaan samenwerken. Van organisaties om nog eens goed naar hun HR-beleid te kijken. En natuurlijk ook van de oudere werknemers zelf. Met 30 jaar ervaring in dezelfde functie bij dezelfde opdrachtgever kom je niet zo makkelijk aan een nieuwe baan als je opeens op straat staat. Bouw een netwerk op, kijk om je heen, benut ontwikkelmogelijkheden waardoor je breder inzetbaar wordt, en weet wat je competenties en talenten zijn.

We hebben straks echt iedereen nodig om onze zorg, AOW en overige voorzieningen te kunnen betalen bij een krimpende arbeidsmarkt en vergrijzende samenleving. Ik ben ervan overtuigd dat het kan, maar dan moeten we anders kijken. Jong is waardevol, maar oud is goud!